(de Pedagoog, december 2021)
Na mijn diagnose autisme besloot ik dat ik er iets mee moest doen. Het zou me over 10 jaar meer opgeleverd moeten hebben dan het me had gekost. En met autisme-workshops op mijn werk startte ik mijn nieuwe leercurve en binnen vijf jaar volgde het allereerste congres voor en door autisten.
Het was geen verrassing: de eerste vrijwilligers vielen binnen 2 maanden uit. Maar dat we voor de laatste voorbereidingen niet meer dan anderhalve vrijwilliger zouden hebben? De projectgroep van Autminds, een jaarlijks congres vóór en dóór autisten, leek dit jaar ineens niet meer over zijn eigen barrières heen te kunnen stappen.
Kwetsbare organisatoren
Al bij de opzet van ons eerste congres in 2015 bleek dat niet alleen ons doelpubliek maar ook wijzelf als organisatoren kwetsbaar waren. Niet iedereen kan vergaderen combineren met het bijbehorende reizen, met regelmaat e-mails lezen, de onuitvoerbaarheid van mooie principes erkennen of domweg uitvoeren wat ó zo simpel is… voor anderen.
Al doende leerden we niet alleen elkaars problemen te accepteren, maar ook erop te anticiperen. Elk probleem creëerde zijn eigen oplossing. Voor ons was dat bijvoorbeeld het werken in paren om de denk-doe-barrières te doorbreken. Om elke vergadering te beginnen met een rondje: “hoe zit je erbij”, om variaties in belastbaarheid bloot te leggen, om werk her te verdelen. Fouten en falen waren niet alleen impliciet in ons werk. Onze aanpak zou een intrinsieke waarde worden van ons product: een autistisch congres.
Kleur-gecodeerde badges
Laten we eerlijk wezen: zo’n 200 tot 300 autisten bij elkaar brengen om van elkaar te leren is niet vanzelfsprekend. Het is een mengen van snel-overprikkelden met monologomanen, van initiatief-schuwenden met grensoverschrijdenden. Stereotiep gesproken natuurlijk.
We verzamelden diverse oplossingen voor de veelheid aan behoeftes: kleurgecodeerde badges regelden de verschillen in communicatiebehoeftes, lange pauzes bevorderden herstel, een videoverslag gaf een een concreet beeld, vooraf kennismaken met enkele andere deelnemers voorkwam dat men verloren rondliep. Elk verzoek werd serieus overwogen en haast niets was te gek. “Vanzelfsprekend, als je rustig wordt van je autisme-hulphond, dan is die welkom”.
De eerste Nederlandse hulp-kat liet ik ook enthousiast toe. Maar elke barrière die je verwijdert belandt in potentie op het pad van een ander. Zoals de automatische ondertitels bij Engelstalige lezingen die hielpen bij mensen die slecht Engels verstonden, maar de aandacht afleidden bij anderen. De blinde struikelt over de rollator van de manke, figuurlijk.
Organisch Groeien
Ook Autminds 2021 verliep probleemloos, ondanks de problemen.
Dit ecosysteem, zo beschouw ik het, kon alleen organisch groeien. Dit bedenk je niet, dit evolueert. Met inzet van velen, niches waarin ideeën hun bestaansrecht kunnen bewijzen, en mensen die ervaringen opdoen en groeien. Deelnemers worden de sprekers of vrijwilligers van het jaar erop. Vrijwilligers groeien en zoeken uitbreiding van hun verantwoordelijkheden.
En ik? Ook ik groeide. Op mijn werk werd ik altijd panisch van de gedachte aan leidingnemen, laat staan -geven, zelfs in een vergadering. Maar hier, hier wil ik mensen aandacht geven, hun steunen in hun behoefte iets te realiseren, en ik geniet.
Als iemand me dat 10 jaar geleden had voorspeld had mijn faalangst me van mijn voornemen afgehouden. En die groei verraste me dus wel.
