“Vind je me dan ook gehandicapt…”, durfde ik haar uiteindelijk te vragen, “…zoals in een rolstoel?”
Mijn vrouw en ik zaten op een terrasje in de warme zon bij te komen van een klinische diagnose. De wereld zag er vanaf vandaag anders uit, er was meer duidelijkheid en ik vreesde haar antwoord. Gehandicapt zijn omdat je een paar dingen niet beheerst? Kan zoiets belangrijker zijn dan je sterke kanten?
Op mijn werk heb ik het de eerste weken nog maar niet gemeld, nou ja mijn kamergenoten dan. En terwijl ik een soort bevestiging verwachtte -van alles wat ik niet kon- was hun reactie haast teleurstellend: zij kenden me niet beter als Diederik, ze kenden me gewoon zoals ik was. Wat een contrast met mijn vrees! Maar ook: wat een gebrek aan kennis, aan voorstellingsvermogen over de processen in mijn hoofd. Eigenlijk geen wonder, dat gebrek, omdat de meeste van mijn mede-autisten hun anders-zijn verzwegen. Ik nam een besluit: ik wilde voorlichting geven in het kader van ons diversiteitsbeleid, een netwerk starten rondom het thema autisme. Dat zag men toch iets anders: “Of het niet beter was me aan te sluiten bij het netwerk van mensen met een lichamelijke beperking?”
Ik slikte mijn trots weg en stapte in dat netwerk met als missie om mentale beperkingen van hun stigma te verlossen: eerst bij Shell en daarna de rest van de wereld… Van hen leerde ik al snel dat ook zíj zich niet gehandicapt voelden. Beperkt waren ze, maar in de praktijk was daar altijd wel een mouw aan te passen. Soms was dat een uitdaging want stelt u zich onze bestuursvergaderingen voor: één lip-lezend maar slecht verstaanbaar lid, een goed verstaanbare maar slechthorende, eentje met slechts 1 functionerende arm en dan komt daar ook nog een autist bij zitten.
Een patroon werd duidelijk: elke keer als je een beperking ervaart dan zoek je een oplossing. Hoe uitzonderlijker je beperking des te unieker de oplossing. Kracht geboren uit beperking. Het probleem van mijn autisme was de onzichtbaarheid, mijn oplossing werd: zichtbaar maken.
Eigenlijk had ik haar antwoord niet nodig, maar ik heb er wel veel van geleerd.
(gepubliceerd in Engagement met Autisme, Jaargang 40, voorjaar 2013)